حواستو جمع کن!

ساختار:
تاریخ انتشار:
۶ بهمن ۱۴۰۰
بازدید:
1902 نفر
طبقه‌بندی:
مدت زمان:
6 دقیقه
مرجع:
الناز قاسمی
بهمن‌ماه 1400

دخترم امسال کلاس سوم ابتدایی است. نُه سال بیش‌تر ندارد؛ اما هر روز صبح باید پشت میز مطالعه بنشیند، با رایانه در کلاس آنلاین مدرسه شرکت کند؛ عصرها با تبلت از تکالیفش عکس بگیرد و برای معلمش ارسال کند؛ آخر شب هم محض اطمینان به گروه کلاس در شبکه اجتماعی سری بزند. از زمانی که باید او را کلاس اول ثبت نام می‌کردم، کرونا همه جا را فرا گرفته بود، پارسال اصلا معلمش را از نزدیک ندید!

  • همه‌گیری ویروس کرونا و تغییر سبک زندگی و آموزش، مشکلات جدید و عمیقی ایجاد کرده است. والدین مدام از رفتارهایی که با مجازی شدن مدارس در دانش‌آموزان خود ایجاد شده است، از جمله: حواس‌پرتی، عدم توجه به درس، عدم علاقه برای انجام تکالیف درسی، وابستگی به رایانه، ناتمام گذاشتن کارها و جهش کردن از یک کار به کار دیگر، تصمیم‌گیری باعجله و بدون فکر، حرکت دائم دست‌ و پاها با اضطراب و…. گلایه می‌کنند. به طور کلی اختلال عدم تمرکز، یک مشکل جدید نیست، اما سبک جدید آموزش، موجب پررنگ‌تر شدن این اختلال شده است. عواملی که موجب اختلال در تمرکز دانش‌آموزان می‌شود را، می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
  1. عوامل روانی
  2. عوامل جسمانی
  3. عوامل محیطی

بنابراین راه‌های رفع این اختلال نیز می‌توان به طور خلاصه در این سه دسته تقسیم بندی کرد.

 

  • عوامل روانی؛ ذهنم به هم ریخته!

گاهی دانش‌آموزان به لحاظ روانی نیاز به یادگیری تمرکز و از بین بردن پرش ذهنی خود هستند؛ مواردی از قبیل بی‌نظمی ذهنی، کمبود اتگیزه، کمبود علاقه، عدم آگاهی از مسیر و فواید هدف ترسیم شده و… از این دست موارد هستند.

  • به فرزندان خود کمک کنید ذهن منظمی داشته باشند. به آن‌ها برنامه‌ریزی و نظم را آموزش بدهید. آموزش‌های مدیریت زمان می‌تواند در نظم‌دهی به دانش‌آموزتان بسیار مفید باشد. برای کارهای روزانه‌اش برنامه‌ریزی کنید؛ اما مراقب باشید خانه را تبدیل به پادگان نکنید.
  • مسیر درس خواندن را در ذهنش هموار کنید. زمانی که قرار است فصل چهارم کتاب علوم را بخواند، ممکن است این کار به نظر فرزندتان بسیار طولانی و سخت باشد؛ فصل چهار را به بخش‌های کوچک تقسیم کنید، و از او بخواهید مطابق برنامه هر بخش را مطالعه کند، استراحت کوتاهی داشته باشد و مجدد به مطالعه ادامه بدهد.
  • حوصله ریاضی را ندارم. اغلب افراد زمانی که به درسی علاقه ندارند، در روند یادگیری آن نیز دچار مشکل می‌شوند‌. درس‌هایی که فرزندتان در آنها بیشتر دچار پرش ذهنی می‌شود را بررسی کنید؛ اگر کمبود علاقه موجب این مسئله شده است؛ در تلاش باشید تا آن را رفع کنید. از کاربردهای آن درس بگویید؛ موارد استفاده آن در دنیای واقعی را تجربه کنید، اجازه آزمایش و خلاقیت در آن درس را به او بدهید. زمینه‌های شرکت در رقابت‌های مربوط به آن درس را برایش فراهم کنید و…
  • روش مطالعه فرزند خود را کشف کنید. هر دانش‌آموز ممکن است با روش خاص خودش، یادگیری بهتری داشته باشد. راه رفتن حین مطالعه، بلند خواندن، دیداری بودن، شنیداری بودن و… از انواع روش‌های یادگیری است. به فرزندتان کمک کنید آن را کشف کند، تا راندمان کارش افزایش بیاید.
  • برای او اهداف درسی تعیین و برای آن جایزه مقرر کنید؛ این کار موجب افزایش انگیزه و تمرکز در او می‌شود.
  • بازی کنید. بازی یک بازوی قوی تربیت است. با تکرار بازی‌هایی که موجب افزایش تمرکز در بعد روانی است، سرگرمی و آموزش را با هم تجربه کنید. متناسب با سن فرزندتان، جورچین‌های مختلف برایش تهیه کنید و با هم به چیدن آنها مشغول شوید. برایش داستان بخوانید و بعد از اتمام داستان، سوال‌های مختلفی درباره موضوع داستان از او بپرسید این مسئله موجب می‌شود حواسش را در طی داستان جمع کند. هدیه‌ای را که برایش خریده‌اید در جایی از خانه پنهان کنید، نقشه خانه را بکشید و از او بخواهید از روی نقشه‌ی گنجی که تهیه کرده‌اید، هدیه‌اش را پیدا کند. با هم جدول حل کنید. با کمی تلاش و خلاقیت نمونه‌های بیشتری از این دسته بازی‌ها را یافته و یا ایجاد می‌کنید.

 

  • عوامل جسمانی؛ مامان من خسته‌ام
  • از زمان‌های قدیم که رسم مشق شب نوشتن، در ایران متداول شد؛ تمامی دانش‌آموزان از این رسم نامبارک آزرده خاطر بودند. نوشتن، اغلب به دلیل ضعیف بودن عضلات دست دانش‌آموزان، برای آنها دلچسب نیست و همین موضوع موجب حواس‌پرتی و عدم تمرکز لازم در هنگام انجام تکالیف می‌شود؛ در نتیجه دانش‌آموز بهره‌ی زیادی از انجام تکالیفش نمی‌برد. با انواع مهارت‌های دست‌ورزی به تقویت عضلات دست دانش‌آموزان بپردازید. برای مثال، بازی‌های ساده‌ای که شامل پرتاب توپ یا اشیاء با دست باشد، در صورت تداوم می‌تواند اثربخش باشد.
  • به تغذیه‌ی آنها توجه کنید. تغذیه رابطه مستقیمی با تمرکز دانش‌آموزان دارد. اغلب دانش‌آموزانی که گرسنه به مدرسه می‌روند و صبحانه یا ناهار کافی میل نمی‌کنند، بی‌حال هستند و تمرکز لازم را ندارند. خوردن هله‌هوله و خوراکی‌های مضر راندمان دانش‌آموزان را کاهش می‌دهد. به‌جای خوردن مواد غذایی که موجب افت انرژی آن‌ها می‌شود، میوه، سبزیجات، حبوبات و مواد غذایی سالمی که انرژی کافی به آن‌ها می‌رساند را در برنامه غذایی فرزندتان قرار دهید. به زمان خوردن غذای اصلی و میان‌وعده نیز توجه کنید. در صورت نیاز با یک متخصص تغذیه و یا پزشک طب سنتی حاذق مشورت کنید.
  • زمان و کیفیت خواب دانش‌آموز در کیفیت تمرکز وی تاثیر مستقیم دارد. برنامه خانه را به نحوی قرار بدهید که فرزندتان بین ساعت نه تا یازده به رختخواب برود. بعد از بازگشت از مدرسه نیز به او اجازه بدهید، چرت کوتاهی داشته باشد.
  • با بچه‌ها پیاده روی کنید؛ آ‌ن‌ها را به دوچرخه سواری تشویق کنید.
  • نقاشی نیز به افزایش تمرکز دانش‌آموزان کمک می‌کند. برای بچه‌ها داستان بخوانید و از آن‌ها بخواهید نقاشی آن را بکشند. اگر فرزندتان به نقاشی کشیدن‌های معمولی علاقه ندارد، موارد متنوع را امتحان کنید. نقاشی با ذغال روی دیوار حیاط، نقاشی روی بخار شیشه در روزهای زمستان، نقاشی روی بوم، نقاشی با آرد و….
  • با کمک بازی‌های مختلف میزان هماهنگی‌ چشم با دست و پای فرزندتان را افزایش بدهید. این کار موجب می‌شود میزان پرش ذهن در او به مرور کاهش بیابد. برای مثال او را روی یک صندلی بنشانید، کنار پای او دو ظرف بزرگ قرار بدهید، در یکی از ظرف‌ها چند توپ یا شی دیگر قرار بدهید. از او بخواهید با کمک پاهایش توپ‌ها را از ظرف اول برداشته و در ظرف دوم قرار بدهد. مشابه این کار را با دست انجام بدهید. دو ظرف را در دو طرف اتاق قرار بدهید. به کمک یک قاشق از او بخواهید توپ‌های ظرف اول را به ظرف دوم منتقل کند. دفعه بعد می‌تواند دسته قاشق را در دهانش قرار بدهد و توپ‌ها را جابجا کند.

از فرزندتان بخواهید کف دستش را باز کند، یک لیوان پلاستیکی که پر از آب است روی دستش قرار بدهید، از او بخواهید راه برود و تلاش کند که آب روی زمین نریزد.

نمونه‌های دیگر بازی‌هایی که موجب افزایش تمرکز به کمک فعالیت جسمانی است را بیابید و انجام بدهید.

 

 

  • عوامل محیطی؛ دور و برم شلوغه

گاهی دانش‌آموز مشکل خاصی ندارد، اما محیط به گونه‌ای است که مدام حواسش را پرت می‌کند. به این موارد توجه کنید و آنها را رفع کنید.

  • زمان مطالعه، رایانه، گوشی تلفن همراه، تلویزیون و … را خاموش کرده و از دسترس او خارج کنید.
  • زمانی که از رایانه یا تبلت برای درس خواندن استفاده می‌کند مطمئن باشید که مشغول به کار دیگری نیست.
  • اگر محل مطالعه او جایی است که مدام حواسش را پرت می‌کند آن را تغییر دهید؛ برای مثال اگر میز مطالعه کنار پنجره مشرف به خیابان است، جای میز را تغییر دهید.
  • موارد بیشتر را بررسی کرده و متناسب با سبک زندگی خود کشف و رفع کنید.

موارد بالا را در مدت حدودا چهل روز با برنامه‌ریزی، استمرار و پشتکار انجام بدهید، در صورتی که هیچ تغییری مشاهده نکردید، بدون نگرانی و استرس بیهوده با یک مشاور مشورت کنید؛ البته توجه داشته باشید که شیطنت و حواس‌پرتی‌های معمول را تبدیل به یک بحران نکنید. به یاد داشته باشید که والدین آگاه و هشیار، می‌توانند در ایجاد آینده روشن برای فرزندشان بسیار موثر باشند.

 

اشتراک گذاری:
لینک کوتاه:
لوگوی مرکز یادگیری میم
عنوان مقاله: حواستو جمع کن!
لینک مقاله: https://mimttc.ir/?p=2660
عضویت در خبرنامه مرکز یادگیری میم
برای دریافت جدیدترین محتوای آموزشی و اطلاع از دوره‌های آموزشی می‌توانید در خبرنامه مرکز یادگیری میم عضو شوید.