بدانیم که خودش هم می تواند!

هر چه کودکان بزرگ‌تر می‌شوند، لازم است که مسئولیت‌های بیشتری به آن‌ها داده شود. وقتی شما همه‌کارهای اساسی او را برایش انجام می‌دهید، نمی‌توان اسم این کار را توجه کردن و دوست داشتن گذاشت. درواقع کودکان می‌توانند بدون کمک، به یادگیری بپردازند اما اگر آزادی لازم را به کودکان ندهیم، این یادگیری نمی‌تواند رخ دهد و حتی کودک وظایف اولیه خود را نیز نمی‌آموزد. برای این کودکانی با اعتمادبه‌نفس بالا و با روحیه مسئولیت‌پذیری بیشتر داشته باشیم، می‌توان از پنج راهکار زیر استفاده کرد.
1- یک لیست بسازید.
فهرستی از کارهایی که کودک شما وظیفه دارد که آن‌ها را به‌تنهایی انجام دهد بسازید مانند لباس پوشیدن و مرتب کردن اسباب‌بازی‌های خودش. با خودشان صحبت کنید و ببینید که به نظرشان چه ‌کارهایی را می‌توانند انجام دهند. اگر آن‌ها اطمینان لازم برای کار کردن را ندارند، بگویید تا جلوی خودتان آن را تمرین کنند. البته وظایفی را که آمادگی لازم را برای آن ندارند، به آن‌ها واگذار نکنید. این را به خاطر داشته باشید که کودکان هنگامی‌که دقیقه چه انتظاری از آن‌ها داریم، کارها را بهتر انجام می‌دهند.

2- انتظار خیلی زیاد نداشته باشیم.
کودکان هنوز در حال درک مهارت‌های حرکتی خود هستند، بنابراین ممکن است برخی از نارسایی‌ها اتفاق بیفتد، مانند ریختن آب وقتی می‌خواهند خودشان را بنوشند. اگر آن‌ها اشتباه کردند، سعی کنید از آن‌ها انتقاد نکنید. در عوض، روش صحیح انجام کارها را به‌آرامی به آن‌ها نشان دهید. توضیح دهید که همه ممکن است اشتباه کنند و هیچ‌کس کامل نیست.
3- وقت کافی به آن‌ها بدهید.
در مقایسه با بزرگ‌سالان، کودکان نیاز به زمان بیشتری برای انجام وظایف خود دارند. به آن‌ها زمان لازم را بدهید تا با استرس مواجه نشوند. به‌عنوان مثال، اگر ده دقیقه طول می‌کشد تا کودک شما صبح‌ها لباس خود را بپوشد، کارهای روزمره خود را زودتر شروع کنید تا زمان بیشتری برای این کار داشته باشد. در حین این تمرین، آن‌ها می‌آموزند که در انجام وظایف خود سریع‌تر عمل می‌کنند.

4- یک روال روزانه ایجاد کنید.
کودکان برای مدیریت مسئولیت‌های خود، نیاز به یک روال روزانه دارند. اگر برنامه روزانه آن‌ها دائماً تغییر کند، سردرگم می‌شوند. وقتی کارهای پیچیده‌تری به آن‌ها می‌سپارید، آن را به‌طور کامل برایشان توضیح دهید. مثلاً می‌توانید به کودکتان بگویید که قبل از آماده شدن برای رختخواب، باید اسباب‌بازی‌های خود را مرتب کند. هنگامی‌که به زمان خواب نزدیک شد، به فرزندتان یادآوری کنید که قبل از اینکه لباس‌خواب خود را بپوشد، باید آن را تمیز کند.
5- کودکان را تشویق کنید.
کودکان دوست دارند که به خاطر کارهایی که انجام می‌دهند، شناخته شوند. وقتی کودک به‌تنهایی کاری انجام داد، او را تحسین کنید، به‌خصوص اگر این کار را قبلاً با کمک شما انجام می داده است. حتی اگر او بخشی از کار را به‌غلط انجام داد، او را به خاطر بخشی که صحیح انجام داده است، تشویق کنید. مثلاً اگر لباسش را برعکس پوشید، می‌توانید او را به خاطر انتخاب صحیح لباس تشویق کنید. هنگامی‌که آن‌ها احساس ناامیدی می‌کنند، شما سعی کنید با تشویق کردن، این ناامیدی را از بین ببرید.

به‌طور خلاصه… به نظر می‌رسد اگر شما کارهای فرزندتان را برای او انجام دهید، بسیار آسان‌تر خواهد بود؛ اما هنگامی‌که به او فرصت می‌دهید تا خودش وظایفش را انجام دهد، نوعی احساس مسئولیت در آن‌ها رشد می‌کنند و آن‌ها حس می‌کنند که می‌توانند خودشان کارهایی را انجام دهند. وقتی بزرگ می‌شوند، آن‌ها می‌توانند از این مهارت‌های حل مسئله برای مقابله با شرایط جدید استفاده کنند. در یک نگاه کلان‌تر، تقویت استقلال و مسئولیت‌پذیری در شخصی حاصل می‌شود که با اعتمادبه‌نفس، مدبر باشد و بتواند نیازهای خود را بشناسد و آن‌ها را برآورده کند.